ร้อยพลังการศึกษา มูลนิธิยุวพัฒน์ ร่วมกับ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธิการ จัดประชุมเชิงปฏิบัติการ “ผู้อำนวยการ” จาก 95 โรงเรียนในเครือข่ายจากทั่วประเทศ เข้าร่วมระดมความเห็นและรับฟังข้อเสนอแนะแนวทางการขับเคลื่อนงานสร้างการมีส่วนร่วมระหว่างโรงเรียนและชุมชน เพื่อให้เกิดความยั่งยืนในการพัฒนานักเรียนในโครงการกว่า 3 แสนคน

ต่อเนื่องจาก การลงนามบันทึกความเข้าใจความร่วมมือ (MOU) ระหว่างกลไกภาครัฐโดยสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธิการ กับกลไกภาคประชาชนโดยมูลนิธิยุวพัฒน์ เพื่อขยายผล 8 เครื่องมือและนวัตกรรมพัฒนานักเรียนภายใต้ “โครงการร้อยพลังการศึกษา” เมื่อปี 2567 ที่ผ่านมานั้น   เมื่อวันที่ 25 เม.ย. 2568 ทั้งสองภาคส่วนได้จัดประชุมเชิงปฏิบัติการกลุ่มผู้บริหารสถานศึกษา โครงการร้อยพลังการศึกษา โดยมีผู้อำนวยการจาก 95 โรงเรียนทั่วประเทศเข้าร่วมประชุม ภายใต้แนวคิด “พลังความร่วมมือของโรงเรียนและชุมชนในการพัฒนานักเรียน” ณ ศูนย์ประชุมวายุภักษ์ โรงแรมเซ็นทาราไลฟ์  ศูนย์ราชการ และ คอนเวนชันเซ็นเตอร์ แจ้งวัฒนะ กรุงเทพฯ

ด้วยตระหนักว่า โรงเรียนและชุมชนเป็นปัจจัยสำคัญต่อการพัฒนานักเรียน แม้จะเคยมีงานวิจัยที่ ระบุว่า “เด็กไทย 7 ใน 10 คน อยู่ในครัวเรือนรายได้น้อย หรือมีรายได้ต่ำกว่า 8,333 บาท/คน/เดือน แต่ไม่ได้หมายความว่า “ทุนเงิน” เพียงปัจจัยเดียวที่มีผลต่อคุณภาพการศึกษาและการประคับประครองเยาวชนให้อยู่ในระบบการศึกษา  เพราะยังมี “ทุนประเภทอื่น” ด้วยที่เป็นตัวช่วยสำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง “ทุนมนุษย์” หรือ “ทุนเครือข่าย” ในพื้นที่ นั่นก็คือ โรงเรียนและชุมชนเพราะมีความใกล้ชิดกับนักเรียนอย่างแน่นแฟ้น”

ที่ผ่านมา แม้โครงการจะมีเครื่องมือและนวัตกรรมที่เป็นประโยชน์ อีกทั้งได้รับความร่วมมือจากผู้บริหารโรงเรียน คณะครู และนักเรียนเป็นอย่างดี แต่ยังมีความท้าทายที่ส่งผลให้เครื่องมือต่างๆ ยังใช้งานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพและไม่ต่อเนื่อง เช่น ปัญหาการขาดแคลนทรัพยากรต่างๆ ที่ส่งเสริมการจัดการเรียนรู้และกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนานักเรียน ปัญหาการขาดแคลนอุปกรณ์คอมพิวเตอร์และอินเตอร์เน็ต ปัญหาความเข้าใจของครอบครัว ฯลฯ โครงการได้เล็งเห็นถึงความสำคัญในการทำงานร่วมกับผู้มีส่วนได้เสียในชุมชน และพยายามชักชวนให้โรงเรียนทำงานร่วมกับผู้ปกครองและชุมชนในหลากหลายมิติ  ไม่ว่าจะเป็นการประชาสัมพันธ์สร้างการรับรู้ สร้างความเข้าใจของผู้ปกครองและชุมชน การระดมทรัพยากรจากเครือข่ายและภาคส่วนต่างๆ ทั้งที่เป็นตัวเงินและไม่ใช่ตัวเงิน การสร้างการมีส่วนร่วมของผู้ปกครองและชุมชนร่วมติดตามดูแลประคับประคองการเรียนและพฤติกรรมของนักเรียน การระดมความคิดเห็น แลกเปลี่ยนเรียนรู้กลุ่มผู้มีส่วนได้เสียทุกฝ่ายร่วมวางแผนกิจกรรม ร่วมลงมือปฏิบัติ และการประเมินผลการพัฒนานักเรียนร่วมกัน เป็นต้น

การประชุมเชิงปฏิบัติการครั้งนี้  ผู้บริหารโรงเรียนในโครงการได้ร่วมรับฟังนโยบายและวิสัยทัศน์หัวข้อ “ความสำคัญของพลังความร่วมมือของโรงเรียนและชุมชนในการพัฒนาโรงเรียน”   โดย ดร.วิษณุ ทรัพย์สมบัติ ที่ปรึกษาด้านมาตรฐานการศึกษา สพฐ. กล่าวว่า วันนี้เป็นวันสำคัญที่สะท้อนความเข้มแข็งของเครือข่ายการมีส่วนร่วมในการยกระดับคุณภาพการศึกษา โดยเชื่อว่าผู้บริหารที่มาร่วมงานเป็นพลังสำคัญในการผสานความร่วมมือกับภาคีต่าง ๆ การดำเนินงานที่ผ่านมาเป็นโอกาสสำคัญในการสร้างคุณภาพโรงเรียน ด้วยการสนับสนุนจากภาคีร้อยพลังการศึกษาที่ร่วมขับเคลื่อนกว่า 100 โรงเรียน ภายใต้นโยบาย “เรียนดี มีความสุข” ซึ่งจำเป็นต้องอาศัยกลไกคุณภาพ โอกาส และมาตรฐานการศึกษาที่ดี รวมถึงแนวคิดของ สพฐ. “จับมือไว้แล้วไปด้วยกัน” ที่ใช้กลไกความร่วมมือระหว่างโรงเรียน ชุมชน ผู้ปกครอง ภาครัฐ และเอกชน ดังตัวอย่างการลงนาม MOU กับมูลนิธิยุวพัฒน์ในปี 2567 เพื่อร่วมกันขับเคลื่อนคุณภาพการศึกษา ดังนั้นต่อไปข้างหน้าจึงต้องอาศัยความร่วมมือทุกระดับ ทั้งส่วนกลาง เขตพื้นที่ โรงเรียน ผู้บริหาร และครู เพื่อให้เกิดการใช้เครื่องมืออย่างมีประสิทธิผล พัฒนานักเรียนให้มีคุณภาพ คุณธรรม และทักษะชีวิตที่แข็งแรง พร้อมเติบโตเป็นพลเมืองที่ดีของประเทศ

คุณวิเชียร พงศธร ประธานกรรมการมูลนิธิยุวพัฒน์ กล่าวว่า ทุกท่านคงได้ทราบถึงความท้าทายที่เราพบอยู่ ทั้งด้านเศรษฐกิจที่มีความยากลำบากขึ้นเรื่อย ๆ อัตราการเจริญเติบโตที่ไม่แข็งแรงเหมือนในอดีตที่ผ่านมา ปัญหาความเหลื่อมล้ำในระบบเศรษฐกิจของประเทศ ปัญหาธรรมาภิบาล หลักนิติธรรม ความเป็นนิติรัฐ ปัญหาทุจริตคอร์รัปชันที่เป็นเรื่องที่น่ากังวล และมีความรุนแรงเพิ่มขึ้น ปัญหาสิ่งแวดล้อม การสูญเสียทรัพยากรธรรมชาติ ปัญหาภัยพิบัติ และปัญหาคุณภาพทางการศึกษาที่มีความท้าทายอย่างยิ่ง เรายังโรงเรียนจำนวนมากที่ยังขาดทรัพยากรที่จำเป็นและเหมาะสมในกาพัฒนาคุณภาพการศึกษาให้กับเด็กนักเรียน จึงเป็นตัวอย่างที่ชี้ให้เห็นว่าคนนอกระบบการศึกษาอย่างพวกเรามองเห็นว่าเป็นเรื่องส่วนรวม เป็นเรื่องของเรา เราไม่ได้แค่เป็นคนพึ่งพา และปล่อยให้มันเป็นไปตามธรรมชาติ แต่ต้องมีส่วนร่วมในการแก้ไขปัญหา

 “ผมเชื่อว่าปัจจัยร่วมที่เราต้องดำเนินการ เพื่อให้ปัญหาและความท้าทายเหล่านี้ทุเลาลง คือการที่เราต้องเตรียมพร้อมทรัพยากรมนุษย์ เด็กในอนาคตมีความเข้มแข็งมากขึ้น มีขีดความสามารถ มีศักยภาพที่จะดูแลตนเอง และคนรอบข้าง และสังคม และมีภูมิคุ้มกันของปัญหาต่างๆ ในสังคม เราจะต้องลงทุน ลงแรง กับทรัพยากรมนุษย์ให้เขามีความเข้มแข็งมากขึ้น”

 ด้านกระบวนการทำงาน เราทุกคนมีความเชื่อว่า เราต่างคนต่างทำ อาจจะทำให้เราพัฒนาหรือก้าวข้ามอุปสรรคได้ไม่เต็มที่สมบูรณ์ เราต้องมาผนึกกำลังกัน ทั้งท่านที่อยู่ในระบบการศึกษา และทุกคนที่ล้วนมีส่วนได้เสียกับอนาคตของประเทศชาติด้วยเช่นกัน ดังนั้นกระบวนการของการร้อยเรียงพลังน่าจะสำคัญที่สุด ทำให้เรามีโอกาสส่งมอบสิ่งที่ดีให้กับอนาคตของประเทศ หนึ่งในตัวอย่างความร่วมมือของงานร้อยพลังการศึกษา เกิดขึ้นจากความร่วมมือของหลายภาคส่วน ในการร่วมกันพัฒนาคุณภาพการศึกษาและสร้างอนาคตที่ดีสำหรับเด็กไทยอย่างยั่งยืน ผ่านเครื่องมือและนวัตกรรมพัฒนานักเรียนโดยภาคีที่มีความเชี่ยวชาญด้านต่างๆ ทำงานร่วมกับโรงเรียนที่มีความต้องการพัฒนาคุณภาพการเรียนการสอนและพัฒนานักเรียน เพื่อลดปัญหาความเหลื่อมล้ำและสร้างโอกาสทางการศึกษา นับจากเริ่มพัฒนาโครงการตั้งแต่ ปี 2558 ปัจจุบันมี 8 เครื่องมือ ประกอบด้วย ทุนการศึกษา มูลนิธิยุวพัฒน์   สื่อดิจิทัล วิชาคณิตศาสตร์ และ วิชาวิทยาศาสตร์ Learn Education  สื่อดิจิทัล วิชาภาษาอังกฤษ Winner English  ครูผู้นำการเปลี่ยนแปลง ทีช ฟอร์ ไทยแลนด์  โครงการพัฒนาเด็กประถมวัย ICAP แพลตฟอร์มแนะแนว a-chieve  โครงการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม มูลนิธิยุวพัฒน์ โครงการ FOOD FOR GOOD  มีจำนวนเด็กที่ได้รับโอกาสกว่า 320,000 คน

รายละเอียดเพิ่มเติมที่ https://www.yuvabadhanafoundation.org/th/get-involved/collaborationforeducation/

ประเทศไทยยังคงเผชิญปัญหาความเหลื่อมล้ำทางการศึกษาที่ส่งผลกระทบต่อเด็กและเยาวชน จากข้อมูลของกองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กศส.) ในปี 2567 พบว่ามีเด็กกว่า 1.02 ล้านคน ที่หลุดออกจากระบบการศึกษา โดยเฉพาะกลุ่มครอบครัวที่ยากจนและห่างไกล และครอบครัวเปราะบาง ที่ส่งผลให้เด็กไม่สามารถเรียนหนังสือต่อได้จนจบการศึกษา 

จากการทำงานเพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาให้กับเด็กและเยาวชนร่วมกับภาคีเครือข่ายภาคส่วนต่างๆ มาอย่างยาวนาน ในวันนี้โครงการร้อยพลังการศึกษาได้เข้ามาเปลี่ยนห้องเรียนธรรมดา ให้กลายเป็นห้องเรียนดิจิทัลที่ทันสมัย เพื่อเป็นพื้นที่แห่งการเรียนรู้ เต็มไปด้วยความหวัง สร้างความร่วมมือเพื่ออนาคตของเด็กไทย ในพื้นที่โรงเรียนบ้านวังเพลิง จ. ลพบุรี ที่สำคัญคือ พร้อมทำหน้าที่เป็นโชว์รูมห้องเรียนต้นแบบ เพื่อขยายผลความร่วมมือกับภาคเอกชนด้วยกลไกการสนับสนุนของภาครัฐและภาคสังคม

คุณอุทุมพร แจ่มเมือง รองผู้อำนวยการ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา (สพป.) จังหวัดลพบุรี ได้มาร่วมสัมผัสห้องเรียนใหม่ที่เพียบพร้อมด้วยเครื่องมือและเทคโนโลยีที่ทันสมัยแห่งนี้ เธอเล่าว่า โครงการนี้เกิดจากการร่วมมือของหลายฝ่าย โดยกลุ่มบริษัทพรีเมียร์ได้เข้ามาเป็นแรงผลักดันสำคัญ สนับสนุนห้องเรียนดิจิทัลด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และภาษาอังกฤษ ซึ่งเป็นรากฐานสำคัญของการศึกษายุคใหม่

โรงเรียนบ้านวังเพลิงเป็นเครือข่ายของมูลนิธิยุวพัฒน์มาเป็นระยะเวลา 6-7 ปีแล้ว ปัจจุบันมีนักเรียนที่ได้รับทุนจากมูลนิธิถึง 6 คน นอกจากทุนการศึกษาแล้ว นักเรียนที่นี่ได้รับโอกาสเข้าถึงหลักสูตรดิจิทัลที่ช่วยให้พวกเขาเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น ไม่ใช่แค่ในตำราเรียน แต่ยังรวมถึงการพัฒนาทักษะชีวิตที่จำเป็นต่อโลกอนาคต

สิ่งที่ร้อยพลังการศึกษาได้มาร่วมพัฒนาโรงเรียน สอดคล้องและเป็นไปในทิศทางเดียวกันกับโรงเรียนทั้งด้านการบริหารจัดการหลักสูตร  การพัฒนาคุณภาพการศึกษา เพื่อให้เด็กได้เรียนรู้จากเครื่องมือที่ดีและมีมาตรฐาน มีคุณภาพ เปิดโอกาสให้เด็กได้เรียนรู้อย่างเท่าทันกับเทคโนโลยีในอนาคต คุณครูก็ได้รับการเติมเต็มความรู้และเตรียมความพร้อมให้สามารถสอนเด็กได้อย่างมีความสุขและมีประสิทธิภาพ และที่สำคัญเราได้เห็นเด็กนักเรียนมีความสุข และความสนุก ในการเรียนรู้จากเครื่องมือการเรียนรู้ใหม่ๆ ที่เด็กเป็นศูนย์กลาง

 จากกระดานดำสู่หน้าจอที่เปิดโลกกว้าง

คุณวิเชียร พงศธร ประธานกรรมการกลุ่มบริษัทพรีเมียร์ มองว่าการสร้างห้องเรียนดิจิทัลนี้ไม่ใช่แค่การให้เครื่องมือการเรียนรู้ใหม่ ๆ แต่เป็นการเปิดโอกาสให้เกิดความร่วมมือกัน เพื่อประโยชน์สูงสุดกับเด็กๆ ซึ่งโครงการร้อยพลังการศึกษานั้นพยายามพัฒนาบทบาทของตนเองในการเป็นกลไกสร้างความร่วมมือทั้งจากภาคสังคม ภาครัฐ และภาคเอกชนมาอย่างต่อเนื่อง ทั้งนี้คุณวิเชียรได้ขยายความถึงกลไกการทำงานของร้อยพลังการศึกษาเพิ่มด้วยว่า

“ร้อยพลังการศึกษาเป็นกลไกที่เชื่อมโยงภาคีการศึกษาและการพัฒนาเยาวชนเพื่อมอบโอกาสการเรียนรู้ที่รอบด้านให้กับเด็กไทย ผ่าน 6 เครื่องมือสำคัญ ได้แก่ โครงการทุนการศึกษาโดยมูลนิธิยุวพัฒน์  ห้องเรียนดิจิทัลด้านคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ โดย เลิร์น เอ็ดดูเคชั่น ห้องเรียนดิจิทัลวิชาภาษาอังกฤษโดยวินเนอร์ อิงลิช โครงการครูผู้นำการเปลี่ยนแปลง (Teach for Thailand) โครงการครูแนะแนวรุ่นใหม่ เพื่อช่วยให้นักเรียนได้ค้นหาเส้นทางอาชีพของตัวเอง โดย a-chieve และส่วนสุดท้ายคือการส่งเสริมจริยธรรมและคุณธรรมให้กับเด็กในโครงการพัฒนาโรงเรียนคุณธรรม ปัจจุบันได้พัฒนาและนำเครื่องมือเพื่อส่งเสริมการศึกษาเข้าสู่โรงเรียน วิทยาลัย และศูนย์เด็กเล็กทั่วประเทศ ขยายความร่วมมือกับภาคีเครือข่ายจากหลากหลายภาคส่วน ได้แก่ หน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน ชุมชนท้องถิ่น รวมถึงการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของคนในสังคม เพื่อร่วมกันพัฒนาเด็กและเยาวชนไทยให้เติบโตอย่างมีคุณภาพ”

การพัฒนาห้องเรียนต้นแบบเพื่อลดความเหลื่อมล้ำทางการศึกษานี้ เป็นการนำร่องพัฒนาโดยใช้กลไกการสนับสนุนของภาครัฐ โดย สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน (BOI) ที่มี มาตรการส่งเสริมการลงทุนเพื่อพัฒนาชุมชนและสังคม กระตุ้นให้ภาคเอกชนร่วมลงมือพัฒนาสังคมในด้านต่างๆ ประกอบด้วย ด้านการเกษตร การบริหารการจัดการน้ำแบบองค์รวม พัฒนาผลิตภัณฑ์ชุมชน (OTOP) ด้านการท่องเที่ยวชุมชน ด้านการศึกษา สาธารณสุข และสิ่งแวดล้อมในชุมชน รวมไปถึงด้านการลดปัญหาฝุ่นละออง PM 2.5 โดยมีสิทธิประโยชน์ทางภาษี กล่าวคือจะได้รับยกเว้นภาษีเงินได้นิติบุคคลระยะเวลา 3 ปี วงเงิน 120% ของเงินสนับสนุนที่จ่ายจริงตามที่สำนักงานกำหนด  และในกรณีการสนับสนุนด้านสาธารณสุขและด้านการศึกษา จะได้รับยกเว้นภาษีเงินได้นิติบุคคลระยะเวลา 3 ปี วงเงิน 50% ของเงินสนับสนุน

“ความร่วมมือของภาคสังคม และการสนับสนุนของภาครัฐที่เข้มแข็ง เมื่อสองส่วนมาร้อยพลังเข้าด้วยกัน ประกอบการเสริมพลังการขยายผลจากภาคเอกชนที่มีความสนใจในประเด็นปัญหาสังคม โดยเฉพาะด้านการพัฒนาคุณภาพการศึกษา เชื่อมั่นว่าจะสามารถขยายผลความร่วมมือ เพื่อปิดช่องว่างของความเหลื่อมล้ำทางการศึกษาให้กับเด็กได้อีกเป็นจำนวนมาก”

จากลพบุรีสู่เป้าหมายการขยายผลกับโรงเรียนทั่วประเทศ

คุณธานินทร์ ทิมทอง กรรมการผู้จัดการ บริษัท เลิร์น เอ็ดดูเคชั่น จำกัด หนึ่งในภาคีเครือข่ายร้อยพลังการศึกษา พูดถึงโรงเรียนบ้านวังเพลิงด้วยรอยยิ้ม “ที่นี่ไม่ใช่แค่โรงเรียนที่เข้าร่วมโครงการ แต่เป็นตัวอย่างของความมุ่งมั่นของครูและนักเรียนที่อยากเปลี่ยนแปลงชีวิตของตัวเอง และมีคุณครูที่แอคทีฟในการให้ความรู้ ด้วยเป้าหมายที่นักเรียนเป็นศูนย์กลางของการศึกษา

วันนี้ ห้องเรียนดิจิทัลของโรงเรียนบ้านวังเพลิงไม่ได้เป็นเพียงโชว์รูมของเทคโนโลยีการศึกษา แต่เป็นเครื่องพิสูจน์ว่า เมื่อทุกภาคส่วนร่วมมือกัน อนาคตของเด็กไทยก็สามารถเปลี่ยนแปลงไปในทิศทางที่ดีขึ้นได้ และนี่อาจเป็นเพียงจุดเริ่มต้นของการเดินทางที่ยาวไกล เพื่อสร้างโรงเรียนแห่งโอกาสให้เกิดขึ้นทั่วประเทศ

ภาคเอกชนที่สนใจสนับสนุนการพัฒนาคุณภาพการศึกษาให้กับเด็กและเยาวชน หรือขยายผลในด้านอื่นๆ ร่วมกัน ติดต่อที่โครงการร้อยพลังการศึกษาที่เบอร์ โทรศัพท์ 02 301 -1117